TWORZYWA SZTUCZNE ♺
Nazywane inaczej tworzywami polimerowymi ( poli (wiele) mer (najmniejsza część cząsteczek polimerów ) ) . Tworzywa należą do grupy materiałów, otrzymywanych w procesach chemicznych, w drodze syntezy ze związków organicznych lub przez obróbkę chemiczną produktów naturalnych. Nazwy synonimowe dla tworzywa sztucznego to : tworzywo polimerowe, polimer, plastik (bardziej ze wskazaniem na grupę termoplastów ), oraz wiele nazw handlowych ich wielorakich odmian. Materiały o których wyżej mowa, są grupą innowacyjną, obok od dawna znanych materiałów: drewna,metali,kamienia,skóry. Zaczęły znacznie zyskiwać na popularności na przestrzeni ostatniego wieku. Rozwój gospodarczy, rewolucja przemysłowa, pojęcia odnoszące się do wielu krajów świata, szły w parze wraz z zastosowaniem tego innowacyjnego materiału, jakim jest tworzywo sztuczne. Znalezienie metod wytwarzania tworzyw, przyniosło wiele korzyści, a stopniowe wykorzystywanie w różnych gałęziach gospodarki, pozwoliło odkryć mnogość ich zastosowań. Cechy, które wpłynęły na popularność tworzyw w XX wieku to przede wszystkim, mała gęstość ( niska masa własna gotowych wyrobów ), brak wpływu zjawisk utleniania i korozji, oraz niski koszt obróbki/przetwarzania zarówno z postaci granulatu do gotowych przedmiotów docelowych, jak i z półwyrobów do gotowych wyrobów. Polimery, nie są jednak pozbawione również wad i przeszkód szerszego stosowania, należą do nich między innymi, mała odporność na wysoką temperaturę, jak i obniżone własności mechaniczne w porównaniu ze stalą i ceramiką. Jednak cały czas powstają nowe tworzywa sztuczne, jednolite jak i domieszkowane oraz w postaci włókien ( Kevlar ) które poddawane wielorakim testom wytrzymałościowym, często wypierają inny materiał dotychczas stosowany. Grupa tworzyw sztucznych, w ciągu ostatniego wieku znacząco się rozrosła, a ekspansja tworzyw nadal trwa. Tworzywa sztuczne, dzielą się na trzy podstawowe grupy, ze względu na właściwości fizykochemiczne:
-Termoplasty (plastomery) tworzywa otrzymywane w procesach polimeryzacji ( aktualnie najczęściej stosowane i najbardziej rozwojowe ) formowanie poprzez wtrysk pod odpowiednią temperaturą oraz ciśnieniem.Jak wynika również z samej nazwy, tworzywa które pod wpływem temperatury zmieniają swój kształt i dają się dowolnie formować, po ostudzeniu przybierają zadany kształt. Możliwość obróbki w procesach technologicznych: wiercenie, frezowanie, gięcie, walcowanie, cięcie, spawanie, zgrzewanie.
Do najbardziej popularnych przedstawicieli tej grupy należą:
PVC polichlorek winylu zarówno w postaci miękkiej ( igelit ) jak i postaciach twardych ( Litej i Spienionej ) ( winidur )
PP polipropylen
PE polietylen
PA poliamid
PS polistyren
PC poliwęglan
PMMA polimetakrylan metylu
PAM Poliakrylamid
PET Poli(tereftalan etylenu)
SAN Poli(styren-co-akrylonitryl)
POM Poliacetal
PEEK Polieteroeteroketon
PEI Polieteroimid
PUR Poliuretan
-Duroplasty ( Duromery ) tworzywa twarde, wykazujące się brakiem elastyczności, mające cechy podobne do metalu oraz ceramiki, charakteryzujące się dość dużą odpornością na rozciąganie i ściskanie, szczególnie w postaciach wzbogaconych o włókna. Nietopliwe lub trudne do uplastycznienia, kruche.
Podgrupy duromerów:
- Usieciowane jak bakelit oraz inne fenoplasty, żywice epoksydowe, żywice poliestrowe
- Nieusieciowane Kevlar, Karbon, PAN Poliakrylonitryl
-Elastomery ( elastoplast ) tworzywa o odwracalnej deformacji , pod wpływem siły rozciągają się, a następnie po jej odpuszczeniu wracają do pierwotnego kształtu, do elastomerów należą gumy EPDM, kauczuki syntetyczne, produkty na bazie silikonu oraz inne polimery elastyczne. Właściwość opisana wyżej, jest szeroko stosowana w wulkanizacji, oraz w innych gałęziach gospodarki, gdzie wykorzystuje się efekty amortyzacji oraz uszczelnienia.